همزمان با آغاز روز جهانی موزه و هفته میراث فرهنگی بیش از ۱۲۰ اثر کمتر دیده شده موزه ملی ایران به نمایش درآمد و گِلنوشتههای (الواح) هخامنشی رونمایی شد.
۳ هزار و ۵۳۶ لوح هخامنشی همزمان با سفر رئیسجمهوری به آمریکا، در شامگاه ۳۰ شهریور ۱۴۰۲ بعد از ۸۵ سال به کشور بازگشت و در محل موزه ملی ایران قرار گرفتند.
به گزارش عصرمیزبان براساس مطالعات انجام شده محتوای این الواح، شامل نامهها، اسناد اداری، دستنوشتههای یک کاتب، شاه و دربار، شخصیتهای تاریخی، مهرهای بایگانی، کارگران، تولید، مسافران و ایزدان پارس است؛ این اسناد متعلق به دوره داریوش بزرگ در ۵۰۹ پیش از میلاد است.
الواح از باروی تخت جمشید و در کاوشهایی که ارنست هرتسفلد، باستانشناس آلمانی حضور داشت، به دست آمده و تخمین زده شده است که این یافته شامل حدود ۳۰ هزار و یا بیشتر لوح و قطعات گلی کتیبهدار و مُهر و مومشده بوده است. آن زمان امکان خواندن الواح در ایران وجود نداشت، در نتیجه در هنگام امانتسپاری، از الواح صورتبرداری دقیق نشد.
طبق اعلام مؤسسه شرقشناسی، مقرر شده بود آن مؤسسه دو بار در سال از خزانهداری آمریکا، صدور مجوز انتقال الواح به ایران را تقاضا کند تا بتواند سالانه ۵ هزار لوح را مسترد کند، رویهای که در مقاطعی به درستی طی نشده و روند بازگشت این الواح را طولانی کرده است.
تا کنون پنج محموله از این گلنبشتهها در سالهای ۱۳۲۷، ۱۳۳۰، ۱۳۸۳، ۱۳۹۸ و ۱۴۰۲ به ایران بازگردانده شده است. گفته شده است هنوز بیش از ۱۰ هزار قطعه گلنوشته در موسسه شرقشناسی شیکاگو وجود دارد، که بنا بر آخرین اظهارات مسئولان وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بازگشت آنها به کشور در حال پیگیری است.