جانوار ترسناک و خون اشام دیروز در حال تبدیل شدن به موجود محبوب امروز است.
جانوری که حتی در ادبیات عامه مردم هم خوشنام نیست و صفتی ناشایست و غیر انسانی تلقی می شود.

جانوار ترسناک و خون اشام دیروز در حال تبدیل شدن به موجود محبوب امروز است.
جانوری که حتی در ادبیات عامه مردم هم خوشنام نیست و صفتی ناشایست و غیر انسانی تلقی می شود.
اما این روزها "زالو"دیگر بدصفت نیست و به ارمغان اور سلامت برای انسانها مبدل شده است.
دیر زمانی است که زالو درمانی در ایران رواج دارد اما چند سال است که این موجود کوچک که خیلی ها از آن می ترسند، به امید عده زیادی از بیماران برای درمان تبدیل شده است. 
این شیوه بیش از 2500 سال پیشینه دارد و یکی از مهم‌ترین شاخه‌های طب سنتی است. ایران هم از دیرباز در طب سنتی سرآمد بود. سه گونه طب سنتی در دنیا وجود داشت که از بین طب‌های سنتی چین، هند و ایران، همواره طب سنتی ایران کارآمدتر بود. در همین طب سنتی ایرانی زالودرمانی کاربرد خیلی زیادی داشت. در حال حاضر هم بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا از زالوها به عنوان یک ابزار مهم پزشکی استفاده می‌کنند.
تا پیش از ابن‌سینا زالودرمانی رایج بود. اما شکل تخصصی به خود نگرفته بود. تا این‌که ابن سینا زالوها را تفکیک کردو برای نخستین بار تشخیص داد که زالو به جز خوردن خون، کار دیگری هم انجام می‌دهد. امروزه پزشکان و پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که زالو فقط 5 سی‌سی خون می‌خورد. اما می‌تواند 120 آنزیم را وارد بدن کند.
مهم‌ترین آنزیم زالو هم هیرودین است. برای همین نام علمی این حیوان هیرودو انتخاب شد. این آنزیم تا 500 برابر داروی «هپارین» قابلیت رقیق کردن خون را دارد. به همین دلیل در برخی کشورها برای جلوگیری از لخته شدن خون در زمان عمل جراحی، به جای «هپارین» از زالو استفاده می‌کنند.
زالو مصارف زیادی دارد؛ برای همین در خارج از ایران طرفداران زیاد دارد و می‌توان به راحتی آنها را صادر کرد. زالو خواص درمانی زیادی دارد و از سردرد و سینوزیت گرفته تا میگرن و بیماریهای عفونی را درمان می‌کند. علاوه بر این موارد از زالو می‌توان در تولید مواد آرایشی‌بهداشتی استفاده کرد. ناحیه خزری ایران بهترین زالوی جهان را دارد.
صادرات زالو ؛ درآمدی معادل نفت
یک کارشناس برجسته اقتصادی  با تأکید براینکه کشوربا صادرات زالو می تواند درآمدی معادل صادرات نفت داشته باشد،گفت: درآمد روسیه از صادرات زالوی دریای خزر به اروپا چند برابر درآمدهای نفتی کشوراست که متأسفانه به علت عملکرد ضعیف مسئولان دولتی، ایران نتوانسته ازصادرات زالوی دریای خزر درآمدی کسب کند.
ایرج ندیمی با بیان اینکه زالو به عنوان یکی از زیرمجموعه های صنعت دامپروری می تواند موجب رونق صادرات غیر نفتی کشورشود،گفت: کشوربا صادرات زالو دریای خزرمی تواند درآمدی معادل صادرات نفت داشته باشد اما متأسفانه از سوی مسئولان دولتی عملکرد مؤثر و جدی دراین خصوص صورت نگرفته است.
نماینده  پیشین مردم لاهیجان درمجلس نهم با اشاره به اینکه موجوداتی که درداخل کشوربرای آنها ارزشی قائل نیستیم در سراسرجهان خریداران بسیاری دارند، تصریح کرد: به عنوان مثال درآمد روسیه از صادرات زالوی دریای خزر به اروپا چند برابردرآمدهای نفتی کشوراست که متأسفانه به علت عملکرد ضعیف مسئولان دولتی،ایران نتوانسته درصادرات زالوی دریای خزردرآمدی کسب کند.
وی با تأکید براینکه درصادرات این دسته ازکالاها درکشوریک متولی مشخصی وجود ندارد، افزود: متأسفانه درکشوریک تعریفی که براساس آن هدف گذاری کرده باشیم و براساس آن هدف رشد سالانه و یا دوره ای مشخص کنیم وجود ندارد واگر صادراتی هم دراین خصوص صورت گیرد به طور قطع به صورت فردی انجام شده است.
وی، ادامه داد: متأسفانه دررابطه با نظام تولید و پرورش وفرآوری با توجه به امکانات مختلفی که درکشورازجهت اقلیم و دانش افراد وجود دارد سرمایه گذاری متمرکز صورت نمی گیرد.
این کارشناس اقتصادی  با تأکید براینکه کشوربا صادرات زالو می تواند ارزآوری خوبی داشته باشد، گفت:امیدواریم ازسوی مسئولان دولت درجهت توسعه این صنعت ارزشمند عملکرد مؤثروجدی مشاهده کنیم تا بتوانیم با بازاریابی مناسب علاوه برتأمین نیاز داخلی صادرات هم داشته باشیم.
جراح کوچک وناشناخته
یک محقق با بیان اینکه زالو در دنیا با عنوان جراح کوچک معروف است، گفت: متأسفانه به زالوهای ایرانی چنین توجهی نمی شود.
مهران یعقوبی در گفت وگو با ایسنا مازندران با بیان اینکه به مدت 5 سال با پزشکان مختلف درباره طب سنتی و زالو درمانی کار کرده است، گفت: براساس دستورات طب سنتی خون آلوده در انسان سبب بیماری می‌شود.
این کارشناس شیلات با اشاره به عملکرد بدن انسان که همانند ماشین در حال فعالیت، به خون سالم برای حرکت نیاز دارد، افزود: سه روش برای جابجایی خون  که یکی از آن‌ها حجامت است، وجود دارد که شامل؛ حجامت، فصل (رگ‌زنی) و زالو درمانی است.
وی با بیان اینکه در درمان به شیوه فصد یا (رگ زنی) رگ مورد نظر در قسمتی از بدن بیمار که دچار مشکل است، زده می‌شود، اضافه کرد: با این اقدام خون کثیف خارج و فرد بیمار بهبود می‌یابد.
این محقق با اشاره به اینکه از زمان قدیم، شیوه زالودرمانی برای بیرون کشیدن خون آلوده بیمار استفاده می‌شد، گفت: پس از مدتی علم پزشکی به این دستاورد رسید که زالو آنزیم‌هایی ترشح می‌کند که معروف ترین آن‌ها هیرودین است.
یعقوبی با بیان اینکه اسم علمی زالو (هیرودو) است، افزود: هیرودین یا همان آنزیم ترشح شده از زالو خاصیت رقیق کنندگی خون دارد.
وی با اشاره به اینکه قدرت رقیق کنندگی هیرودین صد برابر هپارین " ماده تزریقی برای رقیق کردن خون در زمان انجام عمل" است، اضافه کرد: در حال حاضر در کشورهای مانند انگلستان، آمریکا، آلمان و روسی آکواریومی برای نگه‌داری از زالو در اتاق عمل دارند و برای رقیق کردن خون بیمار از آن استفاده می‌کنند.
وی با بیان اینکه در داروخانه‌های روسیه زالو برای درمان بیماری‌ها به مرم فروخته می‌شود، گفت: ولی مردم ایران به ویژه مازندرانی‌ها که مهد پرورش زالو است، توجهی به تأثیر درمانی این موجود ندارند.
یعقوبی با اشاره به اینکه معمولا کشاورزان مازندرانی که در مزارع کارمی کنند دچار پا درد نمی‌شوند، افزود: چون در زمان کار، زالو به پای آنان می‌چسبد و آنزیم وارد بدن کشاورز می‌شود.
وی با بیان اینکه برای پرورش زالو در مازندران، چند بار کلاس آموزشی برگزار کردم، گفت: در حال حاضر خودم زالو پرورش می‌دهم و علاقه‌مندم تمام مردم مازندران شیوه درمان با زالو را یاد بگیرند.
حدود 650 نوع زالو در دنیا شناخته شده است که فقط 5 نوع از این زالوها قابلیت درمانی دارند. جالب است که از این 5 نوع بهترین گونه آن در شمال ایران زندگی می‌کند. استان‌های گیلان، مازندران و گلستان محل زندگی این نوع زالوها هستند. در سایر استان‌ها هم زالو وجود دارد. اما خاصیت درمانی ندارند. زالوهای موجود در شمال ایران هم قابلیت تکثیر بیشتری دارند و آنزیم‌شان با کیفیت‌تر است.
با توجه به این که زالوی دریای خزر به‌عنوان یکی از مهم‌ترین گونه‌های زالو در دنیا شناخته شده است، در ایران همچنان ناشناخته و مغفول باقی مانده و به آن به‌عنوان یک فرصت اشتغال و ارزش افزوده نگریسته نمی‌شود.این در حالی است که کشورهای همسایه دریای خزر صادرات زالو را در دستور کار قرار داده‌اند.