امروزه سفر کردن به کشورهای دیگر به قصد دریافت خدمات درمانی و سلامت یکی از مهمترین و درآمدزاترین شاخصههای گردشگری در جهان است.
گردشگری سلامت از مراقبت از دندان، جراحی زیبایی، پیوند عضو و درمان ناباروری را شامل میشود.
در محدوده خاورمیانه کشور ایران مقصدی معتبر و مطمئن برای گردشگران سلامت است. در سال ۲۰۱۲، سیهزار نفر برای دریافت خدمات پزشکی و در سال ۲۰۱۵ تقریبا بین ۱۵۰ تا دویست هزار گردشگر سلامت به ایران آمدند. ایران در مقایسه با رقبای منطقهای خود از جمله ترکیه، امارات و عربستان سعودی هزینه کمتری در قبال ارائه خدمات درمانی با کیفیت دریافت میکند و در اولویت بالاتری برای گردشگری سلامت قرار دارد.
دکتر محمد پناهی دبیر اسبق شورای راهبری گردشگری سلامت کشور و دبیر کمیته راهبردی گردشگری سلامت استان تهران طی یادداشتی به چالشهای این مدل از گردشگری در ایران پرداخته که میبایست مورد توجه نهمین رییسجمهور کشور و دستندرکاران حوزه گردشگری، خاصه گردشگری سلامت قرار بگیرد، پرداخته است:
۱- در بخش سیاستگزاری، مهمترین چالش عدم تولیت واحد برای تعیین سیاستهای کلان و اهداف راهبردی و تدوین استراتژی در حوزه گردشگری سلامت است.
۲- حوزه نظارت و برنامهریزی یکی دیگر از چالشهای کلان این بخش میباشد.
۳- فقدان سازو کارها و قوانین حمایتی در سطوح خرد و کلان یکی دیگر از چالشهای این حوزه است.
۴- در سطوح اجرایی و عملیاتی هم نبود همافزایی و انسجام، نیز عدم اشراف به قوانین ذاتی دستگاهها و متولیان این بخش نسبت به یکدیگر و خلاءهای قانونی و نبود آییننامههای اجرایی برای فعالیتهای مشترک یکی دیگر از چالشهاست.
۵- تغییرات سریع مدیریتی در بخشهای مرتبط موجب عدم امکان درک مشترک و همافزایی شده و اجرای تفاهمنامهها و توافقهای فیمابین و برنامههای مشترک را عملاً غیر ممکن میسازد.
بخش دوم: اهم راهکارهای عملیاتی، برنامهها و استراتژی توصیهای پیش روی رییسجمهور آینده:
۱- تصویب قوانین حمایتی از فعالین گردشگری سلامت و طرح ساماندهی فعالیتهای غیرقانونی (دلالان و اشخاص حقیقی و حقوقی فاقد مجوز)
۲- تصویب قوانین حمایتی از توسعه زیرساختهای گردشگری سلامت به ویژه شرکتهای و آژانسهای گردشگری سلامت و تجهیز زیرساختهای مراکز درمانی و بیمارستانها
۳- حمایت از تصویب قوانین حمایتی بیمهای و بستههای خدمت قابل ارایه به گردشگران سلامت ورودی به کشور
۴- تهیه و تدوین نقشه راه و سند جامع ملی گردشگری سلامت کشور
۵- تشکیل شورای عالی گردشگری سلامت کشور
۶- ایجاد سامانه جامع گردشگری سلامت
۷- ساماندهی نقاط صفر مرزی، مناطق آزاد و ویژه اقتصادی و فرودگاهها
۸- تسهیل درتصویب بستههای تشویقی و جوایز صادراتی فعالان گردشگری سلامت
۹- حمایت مالیاتی و بخشودگی مالیاتی فعالان گردشگری سلامت
۱۰- تسهیل در مبادلات ارزی و ایجاد وحدت رویه و تکنرخی کردن مبادلات ارزی با ریال و الزام بانکهای عامل به همکاری با شرکتهای گردشگری سلامت و مراکز درمانی