سواحل ایران؛ فرصت طلایی گردشگری

افزایش روز‌افزون شبکه‌های اجتماعی و سفرهایی که مجازی هم می‌توان انجام داد، کرونا و رکود اقتصادی، تورم لجام‌‌گسیخته و...، هم نتوانست از اهمیت سفر و تفریح، خاصه برای ایرانی‌ها کم کند. همانطور که شاهدیم در پسا‌‌کرونا و اصلاً میانِ کرونا تعداد سفرهای داخلی و خارجی همچنان به راه است.
در بسیاری موارد، فقدان امکانات لازم منجر به نارضایتی گردشگران می‌شود و این واقعیت که ایران نیاز به سرمایه‌گذاری درست در صنعت گردشگری دارد دیگر بر کسی پوشیده نیست. اما اگر اهل سفر باشید حتماً تاکنون شاهد سرمایه‌گذاری‌های بی‌قواره در جای مناسب و یا سرمایه‌گذاری حرفه‌ای در جای نامناسب بوده‌اید، مسئله‌ای که از اقدام بدون برنامه‌ریزی و امکان‌سنجی غیر‌اصولی حکایت می‌کند. درباره سرمایه‌گذاری در صنعت گردشگری با سعید مجردی، مدیر‌عامل شرکت بین‌المللی توسعه گردشگری تمدن شهر کادوس که با تخصص و دانش، وظیفه خطیر مشاورِ سرمایه‌گذاران سومین صنعت پر‌رونق جهان را به عهده دارند، گفتگو کرده‌ایم؛

به عنوان یک فعال گردشگری، از ظرفیت‌های این صنعت در ایران بگویید.
ظریف‌ها در گردشگری ایران دیگر هیچ تعریفی ندارد؛ ما 5600 کیلومتر ساحل از شمال تا جنوب ایران داریم، از 13 اقلیم جهان، 11 اقلیم در کشور وجود دارد، ثبت 25 اثر جهانی، ثبت جنگل‌های هیرکانی، تنوع غذایی، دهمین کشور دنیا در جاذبه‌ها، هفتمین کشور جهان در جذابیت‌های بناهای تاریخی، ظرفیتی نیست که ایران فاقد آن باشد.

ما کجای این صنعت جهانی قرار داریم؟
ابتدا باید ببینیم آیا چشم‌اندازی در این بخش تعریف شده؟ آیا مدیران در هیچ دوره‌ای به زیر‌ساخت‌‌های گردشگری کشور اهمیت دادند و از ظرفیت‌ها به نحو احسن استفاده کردند.
باید بپذیریم و باور کنیم که نیاز هر اتفاق بزرگ اقتصادی، آموزش مدیران در کلان است. آیا فرمانداران، بخشداران و استانداران این آموزش‌ها را دیدند؟ با این اوصافی که داریم، مدیران ما نمی‌توانند هیچ حسی نسبت به صنعت گردشگری داشته‌ باشند. مدیران در شهرهای مختلف بدون تخصص و آموزش، نمی‌توانند درک کنند سومین صنعت دنیا و اولین صنعت اشتغالزای جهان، گردشگری است. در صورت درک موضوع، دیگر حرف از اشتغالزایی در شمال و جنوب نمی‌زنند. این ضعف ماست که به استان‌هایی مثل گیلان و سیستان و بلوچستان می‌گوییم محروم. ما درباره خاور دور حرف نمی‌زنیم، داریم درباره ایران صحبت می‌کنیم؛ ایرانی که همسایگانش بدون نفت توانستند رشد کنند. ترکیه بابت ورود هر گردشگر ایرانی به کشورش مبلغی حدود هفت میلیون تومان سوبسید می‌دهد. ترکیه ظرفیت‌های هوایی و زمینی کشورش را شکوفا کرد و گردشگران را با تدبیر جذب می‌کند. کشور کوچک قطر را ببینید که چطور میزبان جام جهانی فوتبال شده است.
امروز سرمایه‌گذاران به دنبال زمین‌های بکر برای سرمایه‌گذاری هستند. وقتی اقتصاد‌دانان و سرمایه‌گذاران را دعوت به سرمایه‌گذاری می‌کنیم باید بستر آرامش را برایشان فراهم کنیم تا با کمترین ریسک سرمایه‌گذاری کنند. ضرب‌المثلی داریم که می‌گوید:«اگر می‌خواهی بزرگ باشی اول باید در خانواده‌ات بزرگ باشی»، اکنون این سوال مطرح است که آیا صنعت گردشگری توانسته خودش را در داخل نشان بدهد؟ نه نتوانسته. علی‌رغم محبت زیادی که نسبت به گردشگری در کشور وجود دارد، در این صنعت موفق نیستیم. چرا فرمانداران و نمایندگان ما می‌گویند باید پتروشیمی میانکاله را احداث کنیم؟ اشتغالزایی برای هر یک نفر نیاز به چه میزان سرمایه‌گذاری و ایجاد زیرساخت دارد؟
احداث پتروشیمی یک نمونه است؛ چند نفر در این بخش مشغول به کار می‌شوند؟ اگر صنعت گردشگری در هر منطقه و روستا به درستی گسترش پیدا کند و از ظرفیت‌های بالقوه بهره ببریم آن وقت است که می‌بینیم چه سودی برده‌ایم. حالا ما چسبیده‌ایم به احداث کارخانه و پتروشیمی.
بنابراین آموزش مدیران را یک اصل می‌دانید و برای سرمایه‌گذاران، بستری آرام و امن.
بله. ما نمی‌توانیم بدون دانش، ظرفیت‌ها را بالفعل و به احسن تبدیل کنیم. سرمایه‌گذاری برای زیرساخت‌های گردشگری باید برای تمام فصول سال تعریف شود، باید به این باور برسیم.
من به عنوان فعال عرصه جذب سرمایه‌گذار در صنعت گردشگری و سرمایه‌گذاری در این زمینه، معتقدم سرمایه‌گذار باید امنیت داشته باشد و در این باره راهکار بدهیم تا ثابت شود می‌تواند سود کند و این امر میسر نمی‌شود مگر با همبستگی تمام ارگان‌ها.
عوامل متعددی در سرمایه‌گذاری تاثیر می‌گذارد، سرمایه‌گذاری باید کم‌خطرترین و سودآورترین باشد. هیچ سرمایه‌گذاری به ضرر فکر نمی‌کند.
متاسفانه به دلیل خستگی کارکنان، جوان بودن نیروهای ادارات و یا فقدان آموزش نیروهای کارشناس در سازمان‌ها، بزرگترین ضربه‌ها به سرمایه‌گذاران زده می‌شود.
سرمایه‌گذاری در کشورهایی مثل ترکیه و گرجستان، تنها چهار ساعت زمان می‌برد. حالا شما مقایسه کنید با پروسه طولانی، خسته‌کننده و نا‌امن سرمایه‌گذاری در ایران به همراه افزایش رشوه‌ها. سرمایه‌گذاران ما حاضرند برای اینکه این فرایند خسته‌کننده اداری را پشت سر بگذارند، هزینه کنند تا گرفتار نشوند. ما باید برای این مشکل راهکار ارائه بدهیم.

 در عصر جدید این سوال مطرح است که سرمایه‌گذاری در کدام بخش دارای جذابیت است؟
 با توجه به پیشرفت جوامع، دیگر سوژه بکری برای سرمایه‌گذاری وجود ندارد، باید بپذیریم که صنعت گردشگری در آینده‌ای نزدیک به صنعت اول جهان تبدیل می‌شود و گستردگی، تنوع و اشتغال ایجاد خواهد کرد. همانطور که همه شاهدیم در پسا‌کرونا سرعت صنعت گردشگری در گردش مالی و نوآوری، تحولی را در کشورهایی که به اقتصاد آن نیاز دارند، ایجاد کرده و می‌کند.
 یکی از دغدغه‌های مهم فعالان گردشگری، توسعه گردشگری ساحل و دریاست.
دقیقاً. با پشتکاری که در وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و معاونین وی شاهدیم، تمام دستورات لازم را به ویژه در بخش گردشگری ساحلی و دریایی داده‌اند، در واقع فرصتی عالی ایجاد شده است.
به عنوان کسی که کارشناس حوزه سرمایه‌گذاری هستم، دغدغه‌ام توسعه گردشگری ساحلی در کشور است. باید باور کنیم که هر سه گرشگر، دو تا برای استفاده از دریا به سفر می‌روند. جنگلِ مجاور دریا هم که جاذبه خاص خودش را دارد. متاسفانه فاصله میان مدیران و ارگان‌ها و جذاب نبودن موضوعات مرتبط با گردشگری ساحلی برای آنها، منجر به نداشتن چشم‌انداز و برنامه شده است.
باید بپذیریم که سرمایه‌گذاری نوین، پیشنهادهای مختلف می‌دهد که تفریح و گردش جزو اولویت‌های آن و بخشی از نیازهای ضروری شخصی و خانوادگی است. این موضوع همیشه در طول تاریخ بشریت مورد توجه بوده است.
با توجه به علاقه‌ای که ایرانی‌ها به تفریح دارند، باید از ظرفیت‌های موجود به نحو احسن و برای تمام طول سال استفاده کنیم. و تفریح در تعطیلات کوتاه و مقطعی با ایجاد مشکلات متعدد در مقصد سفر را اصلاح کنیم.
 پیشنهادی در این باره دارید؟
ساخت کلیپ‌های متنوع، برنامه‌های رسانه‌ای و هماهنگ شدن ارگان‌ها، فراهم کردن بستر لازم برای قیمت‌های مناسب برای کسانی که سفر می‌کنند. همچنین این مسئله نباید یک سویه باشد؛ دولت به یک شیوه، سرمایه‌گذاران و مردم به روشی دیگر.
دولت با حمایت از بخش خصوصی می‌تواند با کمترین سرمایه‌گذاری اشتغال ایجاد کند و لذتش را ببرد.
تاسف‌بار است که بعد از انقلاب نتوانستیم از ظرفیت‌های ساحلی کشور استفاده درست ببریم و مردم با میلیون‌ها دلار هزینه، برای تفریح به سواحل ترکیه می‌روند. ترکیه‌ای که با ساماندهی پلاژها، ایجاد رقابت بین جوانان، زیباسازی پیاده‌رو و سواحل توانسته سود کلانی ببرد. ظرفیت سواحل ایران می‌تواند فرصت طلایی ما باشد.