نخستین اتوبوس در ایران توسط یک تاجر بلژیکی در شهر رشت به کار گرفته شد، اما به مرور زمان و با توجه به میزان کرایه، سودآوری و زیر ساختهای حمل و نقل توجیه اقتصادی آن رد شد و به همین دلیل اتوبوس به کار گرفته شده به یکی از تجار ایرانی به نام (معین التجار) فروخته شد.
به گزارش
عصرمیزبان به نقل از تین نیوز، هم زمان با جنبش مشروطه، مرحوم حاج محمدحسن تقی معروف به «معینالتجار» تاجر سرشناس بوشهری در عهد قاجار اتوبوسی را که یک تاجر بلژیکی از راه باکو – انزلی به رشت وارد کرده بود، میبیند و عاشق این وسیله نقلیه عجیب میشود. او اتوبوس را از آن تاجر خریداری میکند و مدت کوتاهی هم آن را در رشت برای جابهجایی مسافر به کار میگیرد.
او نیز پس از انقلاب مشروطه اتوبوس خود را به تهران آورد و با کرایه هر نفر ۳ شاهی مشغول به فعالیت شد که به مرور زمان تقاضا برای استفاده از این خودرو بیشتر از قبل شد و پس از چند سال با ورود چند اتوبوس توسط تجار مختلف به شهر رونق زیادی در جابه جایی مسافر شکل گرفت.
اما اغلب اتوبوسهای شاغل با توجه به مسافت طی شده از اروپا تا مقصد به کارگیری در ایران، بعد مسافت و زمان حمل، مستهلک بودند و هزینه حمل و نقل بالایی را طلب میکردند که در نهایت باعث پایه گذاری صنعت اتومبیل سازی در ایران شد.
بر این اساس اولین اتوبوسهای مونتاژ شده در سال ۱۲۹۰ شمسی وارد تهران شدند که حدود ۵ درصد جابه جایی مسافران آن زمان توسط ۵۰۰ دستگاه اتوبوس انجام میگرفت.
در زمان صدارت وثوق الدوله در سال ۱۲۹۸ با توجه به افزایش نارضایتی مردم از نحوه جابهجایی مسافر، دولتمردان بر آن شدند تا با ایجاد یک اداره به سازماندهی و نظم بخشیدن به حمل و نقل شهری بپردازند که پس از مدتی این اداره در بلدیه (شهرداری) پایه گذاری شد. شهرداری موظف شد قوانینی وضع کند تا تسهیلات لازم را برای مسافران ایجاد کند که این قوانین شامل میزان کرایه، زمان کار ناوگان، تثبیت خطوط و آیین نامه انضباطی بود.
در اولین گام شهرداری تمام اتوبوسها را موظف به دریافت پلاک شناسایی خودرو کرد و در زمان کریم آقا بوذرجمهری، جهت کنترل خطوط هر خط دارای ناظری شد تا بر رعایت ناوگان خطوط نظارت کند. در شهریور سال ۱۳۲۰ نیز تعداد ۱۰۰ دستگاه اتوبوس در تهران کار میکردند که حدود ۹۰ دستگاه آن بنز بود.
بر همین سال اتوبوسهای «زایس» روسی وارد ایران شدند و در سال ۱۳۳۱ دولت آقای سهیلی اجازه فعالیت شرکتهای خصوصی حمل و نقل را صادر کرد.